Jak przeprowadzić postępowanie spadkowe? Adwokat Łódź doradza.

Jak wygląda postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku?

Postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku to formalna procedura, która ma na celu ustalenie, kto jest spadkobiercą osoby zmarłej. W Polsce takie postępowanie prowadzi się przed sądem lub notariuszem, a jego celem jest potwierdzenie, kto i w jakiej części nabył spadek po zmarłym. Poniżej przedstawiam szczegółowe informacje na temat postępowania, wymaganych dokumentów, czasu trwania, właściwości sądu oraz różnic między dziedziczeniem ustawowym a testamentowym.

Postępowanie sądowe o stwierdzenie nabycia spadku

Postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku jest często pierwszym krokiem do formalnego przejęcia majątku po zmarłej osobie. Ma ono na celu potwierdzenie, kto dziedziczy spadek i w jakiej proporcji. W praktyce, może to być szczególnie istotne, gdy zmarły pozostawił wartościowe aktywa, nieruchomości lub istnieją wątpliwości co do składu spadkobierców.

1. Jakie dokumenty są potrzebne do wszczęcia postępowania?

Aby zainicjować postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku nie tylko w Sądzie w Łodzi lub Pabianicach, należy złożyć do sądu wniosek wraz z odpowiednimi dokumentami. Wymagane są:

• Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku – Wniosek ten powinien zawierać dane osoby zmarłej (imię, nazwisko, PESEL, datę śmierci) oraz dane wnioskodawcy. Wniosek powinien zawierać również wskazanie wszystkich znanych spadkobierców oraz testamentu, jeśli taki istnieje. Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku może złożyć każdy, kto uważa, że ma interes prawny, np. potencjalny spadkobierca lub wierzyciel spadkodawcy.
• Odpis aktu zgonu osoby zmarłej – Jest to dokument potwierdzający śmierć spadkodawcy. Akt zgonu jest kluczowy, ponieważ bez niego nie można rozpocząć postępowania spadkowego.
• Odpisy aktów stanu cywilnego spadkobierców – W zależności od stopnia pokrewieństwa, mogą to być akty urodzenia, małżeństwa, itp. Akty te potwierdzają prawo do dziedziczenia na podstawie ustawowego porządku dziedziczenia.
• Testament (jeśli istnieje) – Jeśli zmarły sporządził testament, należy go załączyć do wniosku. Testament może być w formie pisemnej, notarialnej lub ustnej. Należy jednak pamiętać, że testament ustny musi być potwierdzony przez zeznania świadków.

2. Właściwość sądu

Postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku prowadzi sąd rejonowy właściwy dla ostatniego miejsca zamieszkania zmarłego. Zgodnie z art. 628 Kodeksu postępowania cywilnego, jeśli nie można ustalić miejsca zamieszkania, właściwy jest sąd, w którego okręgu znajduje się majątek spadkowy lub jego część.

Jeżeli spadkodawca miał miejsce zamieszkania za granicą lub nie można go ustalić, wtedy postępowanie przeprowadza sąd właściwy dla miejsca, w którym znajduje się majątek spadkowy, np. nieruchomość.

3. Czas trwania postępowania

Czas trwania postępowania zależy od kilku czynników, takich jak kompletność dokumentacji, obciążenie sądu, a także ewentualne spory pomiędzy spadkobiercami. W praktyce, postępowanie może trwać od kilku miesięcy do nawet roku. Jeżeli wszystkie strony są zgodne, proces może zakończyć się w krótszym czasie.

Alternatywą dla postępowania sądowego jest uzyskanie aktu poświadczenia dziedziczenia u notariusza, co może zająć zaledwie kilka dni, pod warunkiem, że wszyscy spadkobiercy są zgodni co do sposobu podziału spadku. Notarialne poświadczenie dziedziczenia jest szybsze i bardziej elastyczne, jednak wymaga obecności wszystkich spadkobierców podczas sporządzania aktu.

4. Koszty postępowania, adwokat do spraw spadkowych w Pabianicach i w Łodzi.

Koszty postępowania o stwierdzenie nabycia spadku obejmują opłatę sądową, która wynosi 100 zł za złożenie wniosku o stwierdzenie nabycia spadku. Dodatkowo należy uiścić opłatę za odpis prawomocnego postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku (6 zł za każdą stronę odpisu).

W przypadku aktu poświadczenia dziedziczenia sporządzanego przez notariusza, koszty mogą być wyższe i zależą od wartości majątku spadkowego. Notariusz pobiera taksę notarialną, której wysokość jest ustalana zgodnie z rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości.

5. Różnice między dziedziczeniem ustawowym a testamentowym

Dziedziczenie może mieć miejsce na podstawie ustawy lub testamentu:

• Dziedziczenie ustawowe – Następuje, gdy zmarły nie pozostawił testamentu lub testament jest nieważny. W takim przypadku dziedziczenie odbywa się zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego (art. 931-940). Spadkobiercami są przede wszystkim najbliżsi krewni, tacy jak dzieci, małżonek, rodzice, rodzeństwo itd.W pierwszej kolejności do spadku powoływane są dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek, którzy dziedziczą w równych częściach. Małżonek zawsze dziedziczy co najmniej 1/4 spadku. Jeśli zmarły nie miał dzieci, dziedziczą jego rodzice i małżonek. Jeśli nie żyją rodzice, spadek przechodzi na rodzeństwo spadkodawcy.
• Dziedziczenie testamentowe – Jeśli zmarły sporządził testament, spadek dziedziczony jest zgodnie z jego wolą. Testament daje możliwość wskazania dowolnych osób jako spadkobierców, niekoniecznie związanych pokrewieństwem. W przypadku testamentu kluczowe jest, aby został on sporządzony zgodnie z wymogami prawa, aby był ważny. Testament musi być sporządzony osobiście przez spadkodawcę, nie może być sporządzony przez pełnomocnika.Testament może mieć formę notarialną (najbardziej bezpieczną) lub pisemną (własnoręczną). Warto pamiętać, że testament własnoręczny musi być napisany w całości przez spadkodawcę, opatrzony datą oraz podpisem, aby mógł być uznany za ważny. Istnieje również możliwość sporządzenia testamentu ustnego, ale jest to forma rzadziej spotykana i wymaga obecności świadków.

6. Skutki prawne stwierdzenia nabycia spadku

Stwierdzenie nabycia spadku ma doniosłe skutki prawne. Przede wszystkim potwierdza ono prawo spadkobierców do majątku spadkowego, co pozwala na dokonanie podziału spadku, sprzedaż nieruchomości lub załatwienie innych formalności, takich jak przepisanie rachunków bankowych na spadkobierców. Po uzyskaniu prawomocnego postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku lub aktu poświadczenia dziedziczenia, spadkobiercy stają się właścicielami majątku po zmarłym.

7. Dziedziczenie długów

Warto pamiętać, że spadek to nie tylko aktywa, ale również pasywa. Spadkobiercy dziedziczą także długi zmarłego, chyba że odrzucą spadek. Spadek można przyjąć na trzy sposoby:

• Przyjęcie proste – Spadkobierca odpowiada za długi spadkowe bez ograniczeń, całym swoim majątkiem.
• Przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza – Odpowiedzialność spadkobiercy ogranicza się do wysokości odziedziczonego majątku.
• **Odrzucenie

8. Czy Sąd w tym postępowaniu ustala co wchodzi w skład majątku spadkowego?

W tym postępowaniu Sąd nie ustala jakie składniki majątkowe weszły w skład majątku spadkowego. Postępowanie polega przede wszystkim na wyłonieniu kręgu spadkobierców oraz ustalenia prawa do dziedziczenia po zmarłym spadkodawcy. Składając wniosek do Sądu, należy także pamiętać o opłacie od wpisu do rejestru spadków, bowiem brak powyższej opłaty poskutkuje zwrotem wniosku przez Sąd.

Adwokat Pabianice, Adwokat w Łodzi od spraw spadkowych w naszej Kancelarii Adwokackiej odpowie na więcej aspektów prawnych związanych z procedurą dziedziczenia, w szczególności w zakresie podziału spadku, prawa do zachowku, a także dokona oceny ryzyka związanego z postępowaniem spadkowym.

Zapraszamy do kontaktu.